Metoda Poka Yoke

Poka Yoke dzieli się ze względu na ich funkcje i stosowane metody.
W przypadku urządzeń regulujących stosuje się metody kontroli i ostrzegania. W przypadku urządzeń ustawiających stosuje się metodę kontaktu i  koniecznego kroku lub ustalonej wartości.

Metoda kontroli i ostrzegania polega na zatrzymaniu maszyny lub urządzenia w momencie wystąpienia lub wykrycia wady produktu i ponownym uruchomieniu dopiero
po usunięciu lub naprawie wadliwego produktu. Wbudowane w maszynę funkcje kontrolne umożliwiają zatrzymanie jej w przypadku wykrycia usterki lub wady. Efekty świetlne lub sygnały dźwiękowe ostrzegają operatora o wystąpieniu wady. Niestety brak reakcji ze strony operatora pozwala na dalszą produkcję z wadami, czego chcemy uniknąć.

Metoda kontaktu możliwa zastopowanie wady, np. stosując wymuszone układ otworów, które określają sposób ułożenia elementu i nie pozwalają na inny niż wymagany. Albo kamery optyczne sprawdzające kolor produktu, kształt czy porównujące badany element ze wzorcem. Wykrywają niezgodność, dają sygnał i jednocześnie zatrzymują proces.

Metoda koniecznego kroku polega na wykryciu błędu powstałego przez niespełnienie sekwencji czynności/kroków, czy zachowania czasu ustalonego dla poszczególnych operacji.

Metoda ustalonej wartości to sprawdzenie określonej ilości elementów lub ruchów zgodnych z wyznaczonymi standardami.  Wykorzystuje się do tego np. liczniki ruchów.

Przykłady zastosowania Poka Yoke

Zastosowanie urządzeń świetlnych pick-to-light podczas kompletacji zamówień. Urządzenia te poprzez sygnały świetlne wskazują operatorom rodzaj produktu, miejsce pobrania oraz niezbędną do pobrania ilość, przez co eliminują błędy ludzkie występujące w procesie kompletacji (niekompletne zamówienia, niewłaściwa ilość lub błędny artykuł). 

Oprogramowanie magazynowe służące do określenia kolejności wykonania zadań. System przesyła na urządzenie informacje o sekwencji czynności, pracownik po otrzymaniu informacji/polecenia potwierdza wykonanie zadania w celu otrzymania kolejnego polecenia. W ten sposób pracownicy szybciej, efektywniej i nie popełniając błędów wykonują swoje obowiązki, zgodnie z koncepcją Lean Management. 

Ogrodzenia ochronne zabezpieczające obszar pracy automatycznych urządzeń przed nieupoważnionymi osobami i wypadkami. Układ awaryjnego zatrzymania urządzeń spowoduje ich zatrzymanie w przypadku wejścia w tę strefę np. przez pomyłkę pracownika.

Przykłady urządzeń Poka Yoke można zauważyć nie tylko w firmie produkcyjnej, ale również w towarzyszących nam na co dzień czynnościach. Podczas wypłacania pieniędzy
w bankomacie mamy dokładnie określony czas na odebranie banknotów. Ponadto chcąc skorzystać z bankomatu, kartę płatniczą możemy w nim umieścić tylko w jednej pozycji. Bankomat nie wyda również pieniędzy, jeżeli wcześniej nie usunie się z niego karty.

Winda również jest przykładem urządzenia Poka Yoke, gdyż wyposażona jest w czujniki uniemożliwiające zamknięcie drzwi w momencie, gdy między nimi znajduje się człowiek lub przedmiot eliminując tym samym występowanie wypadków.

Dlaczego warto stosować Poka Yoke w firmie? 

• Eliminacja błędów ludzkich i systemowych.
• Zmniejszenie ilości wadliwych wyrobów, a co za tym idzie mniejsza liczba reklamacji.
• Skuteczniejsza kontrola procesów.
• Poprawa jakości produktów, usług i procesów.
• Skrócenie czasu realizacji procesów, co przekłada się na wzrost możliwości produkcyjnych.
• Redukcja kosztów naprawy.

Wdrożenie rozwiązań Poka Yoke powoduje zatem większą wydajność procesów produkcyjnych. Mniejsza liczba wad, usterek i różnego rodzaju błędów to większy zysk i satysfakcja zarówno pracowników, jak i klientów. Wdrożenia lean dają duże korzyści, sami się przekonajcie. 

Rekomendujemy stosowanie poka yoke na etapie projektowania produktu oraz projektowania procesu. Inwestycja czasu w zapobieganie powstawaniu błędom zwróci się już na etapie uruchamiania.