zdj 1 wizytowka do srodka action learning

Action Learning, czyli nauka poprzez działanie

Każde przedsiębiorstwo z pewnością zmaga się z problemami. W przypadku niektórych z nich od razu pojawia się pomysł na rozwiązanie. Co jednak, gdy problem jest pilny, złożony i po prostu trudny do rozwiązania, zwłaszcza przez jedną osobę? Z pomocą przychodzi metoda zwana Action Learning.

Spis treści

  1. Action Learning – czym jest?
  2. Przebieg sesji Action Learning
  3. Zasady Action Learning
  4. Elementy Action Learning
  5. Pytania, które warto stosować podczas sesji Action Learning
  6. Korzyści z zastosowania metody Action Learning
  7. Podsumowanie

1. Action Learning – czym jest?

Metoda Action Learning to proces edukacyjny, który w latach czterdziestych XX wieku opracował brytyjski profesor, Reginald Revans. Polega na angażowaniu zespołu w prace nad realnym, kompleksowym i krytycznym problemem i podjęciu działania, w trakcie którego przebiega proces intensywnego uczenia się osób, zespołu oraz organizacji. Wykorzystywany jest do wypracowania skutecznych, kreatywnych i elastycznych rozwiązań. Charakterystyczną cechą metody jest to, że umożliwia pracę osób o zróżnicowanych umiejętnościach, kompetencjach i doświadczeniu nad wspólnym rozwiązaniem danego problemu, rozwijanie ich zdolności przywódczych, przyczyniając się do poprawy efektywności zespołu.

2. Przebieg sesji Action Learning

Z metoda Action Learning należy utożsamiać spotkania w niewielkich grupach pracowników, tj. od 4 do 8 osób wraz z coachem/moderatorem. Na początku spotkania ma miejsce przedstawienie problemu, następnie wszyscy uczestnicy mają przestrzeń do wypowiedzenia się na dany temat oraz przedyskutowania go z resztą uczestników, co sprawia, że problem jest nie tyle przedstawiony, o ile analizowany z różnych punktów widzenia. Kolejnym etapem jest sesja pytań, mających na celu rozwianie wszelkich wątpliwości i wypracowanie rozwiązania problemu.

zdj 2 - action learning.jpg

3. Zasady Action Learning

Uczestnicy sesji z wykorzystaniem Action Learning powinny przestrzegać zasad, mających na celu sprawić, by w pełni wykorzystać potencjał metody i znaleźć skuteczne rozwiązanie problemu. Dwie fundamentalne zasady to:

1. Wszystkie stwierdzenia wypowiadane podczas sesji są odpowiedzią na zadane wcześniej pytanie. Każdy uczestnik może zadać pytanie w dowolnym momencie, może również skierować je do konkretnej osoby lub do wszystkich uczestników. Jedno pytanie może generować jedną lub więcej odpowiedzi. Zasada ta ma na celu wspierać kreatywność i innowacyjność uczestników. Zadawanie pytań oraz aktywne słuchanie sprzyjają dzieleniu się pomysłami i wnikliwości.

2. Coach wspiera proces uczenia się zespołu, co oznacza, że interweniuje w pracę tylko wówczas, gdy zauważa możliwość do zwiększenia jej jakości, tj.:

  • nie sugeruje, nie ocenia, nie kieruje pracą zespołu ani nie podaje żadnych norm wykraczających poza dwie podstawowe zasady,
  • zachęca zespół, poprzez zadawanie pytań, do wspólnego zastanowienia się nad normami, rolami i zachowaniami, które mogą poprawić pracę.

Poza powyższymi zasadami, ważne jest także, aby problemy były rzeczywiste, czyli naprawdę miały miejsce, nie były tylko teoretyczne. Ponadto wszyscy uczestnicy powinni brać aktywny udział w spotkaniach zespołu oraz zobowiązać się do tego, że wypracowane rozwiązania wprowadzą do swojej codziennej pracy. Oprócz tego, zespół ma całkowitą dowolność. Może wykorzystać wszelkie dostępne narzędzia, metody i zasoby.

4. Elementy Action Learning

Metoda składa się z sześciu podstawowych elementów, które powinny wystąpić, aby mówić o Action Learning. Są to:

  • Zespół – najlepszy rezultat zapewnia praca niewielkiego zespołu, składającego się z osób z różnorodnym doświadczeniem, o różnych kompetencjach i punktach widzenia. Pozwala to na wykorzystanie efektu synergii, aktywny udział i większą przestrzeń do rozwoju.
  • Pytania – w metodzie Action Learning poszukiwanie rozwiązań problemu odbywa się poprzez zadawanie pytań wyjaśniających problem, które zmierzają do refleksji uczestników i w końcu znalezienia skutecznego rozwiązania oraz opracowania planu działania.
  • Działanie – w wyniku spotkania powinna powstać strategia, a wypracowane działania powinny zostać wdrożone. Ważne jest również testowanie pomysłów pomiędzy kolejnymi spotkaniami.
  • Zaangażowanie w proces uczenia się – polega na rozwoju własnych kompetencji, identyfikacji możliwości uczenia się oraz pomocy pozostałym uczestnikom w uczeniu się.
  • Coach – ma za zadanie wspierać zespół w procesie uczenia się i przestrzegania zasad, pozwolić na uczenie się oraz wpływać na osiąganie lepszych wyników.
  • Rozwiązywanie problemów – efektywność metody Action Learning jest najwyższa, gdy problem ma wpływ na sukces zespołu, jest w zakresie jego wpływu, a także stanowi wyzwanie, tj. jest trudny i złożony.

5. Pytania, które warto stosować podczas sesji Action Learning

Jednym z założeń metody Action Learning jest, że uczestnicy potrafią zadać wnikliwe pytania, skłaniające osoby, do których są skierowane, do przemyśleń i analizy zagadnienia. Pytania, które sprawdzą się w tej metodzie to z pewnością pytania otwarte, wymagające rozbudowanej odpowiedzi. Co więcej, pytania te nie powinny być sugerujące, tj. nie powinny naprowadzać odbiorcy na konkretną odpowiedź. Konstrukcja pytań powinna pomóc odbiorcy zyskać jasność poddanego analizie zagadnienia, zachęcić do myślenia, odkrywania rozwiązań i w konsekwencji wypracowania planu działania. Warto pamiętać także o tym, że stawiane pytania mają na celu posunięcie analizy do przodu, uczestnicy nie powinni więc skupiać się na zaspokajaniu własnej ciekawości, ani nadmiernie skupiać się na mało istotnych szczegółach omawianego problemu. Przykładowe słowa, od których powinny zaczynać się zadawane pytania to: Kto to zauważa? Co się wtedy dzieje? Kiedy widzimy, że …? Gdzie odczuwamy/zauważamy? Jaki to ma wpływ?

Natomiast coach moderuje dyskusje pomiędzy uczestnikami, jego zadaniem jest zadawanie pytań w celu ożywienia dyskusji, pobudzenia biernych członków zespołu.

zdj 3 - action learning.jpg

6. Korzyści z zastosowania metody Action Learning

Z punktu widzenia uczestnika spotkania metoda Action Learning zwiększa świadomość i ułatwia identyfikację wyzwań w codziennej pracy, rozwija pewność siebie i gotowość po podejmowania odpowiedzialności i przejmowania inicjatywy. Ponadto sprzyja poprawie efektywności komunikowania się, rozwija kompetencje przywódcze, myślenie systemowe, kreatywność. Co najważniejsze, uczy pracy zespołowej, jak i analizy i wyciągania wniosków
z własnych doświadczeń.

Z kolei na poziomie zespołu Action Learning wpływa pozytywnie na skuteczność i efektywność pracy, uczy budowania i kierowania zespołem, wykorzystania sprawdzonych i ustrukturyzowanych sposobów pracy, podnosi kompetencje zespołu i zwiększa zaangażowanie jego członków.

Przechodząc do korzyści dla całej organizacji, wykorzystanie metody Action Learning przyczynia się do osiągania lepszych wyników, większej wydajności pracy, budowania kultury zaangażowania i współpracy opartej na wzajemnym szacunku, kultury organizacji uczącej się.

7. Podsumowanie

Jak już wielokrotnie podkreślaliśmy, przydatność metody jest szczególnie wysoka w przypadku problemów pilnych i złożonych. W dzisiejszych czasach ciągłego rozwoju i dużej zmienności otoczenia problemy są coraz bardziej skomplikowane i złożone, dlatego Action Learning to metoda uważana za jedną z najbardziej skutecznych metod rozwiązywania problemów. Odpowiednio przeprowadzona sesja może przynieść wiele korzyści zarówno pojedynczemu pracownikowi, zespołowi, czy całej organizacji.

Jeżeli zainteresowała Cię metoda Action Learning, zapraszamy do wzięcia udziału w cyklu spotkań Lean Mentoring organizowanych przez naszą firmę, opartych właśnie na tej metodzie. Podczas spotkań uczestnicy wzajemnie motywują się, wymieniają się wiedzą i doświadczeniem zawodowym. Spotkania skupiają się wokół problemów codziennej pracy uczestników i wspólnym poszukiwaniu sposobów ich rozwiązania. Każdy uczestnik zyskuje możliwość przedstawienia problemu związanego z jego pracą, a grupa wraz z coachem pomaga mu w znalezieniu rozwiązania poprzez wymianę myśli i doświadczeń. Zgłoś się, weź udział i przekonaj się sam, jak skuteczna jest metoda Action Learning.