![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 1 wykres na kartce big](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/wykres-na-kartce-big.jpg)
OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce
OEE to wskaźnik, który stanowi podstawę badania produkcji metodą TPM, czyli Total Productive Maintenance – jedną z metod Lean Management. Pełne rozwinięcie nazwy to Overall Equipment Efficiency, a w tłumaczeniu – Efektywność Wyposażenia w Praktyce.
Spis treści
- Jakie mierniki wybrać?
- Wiedza o posiadanych wskaźnikach dostępna dla całego zespołu
- Określ straty w procesie produkcji
- Oblicz każdy ze składowych wskaźnika OEE!
- Podsumowanie
1. Jakie mierniki wybrać?
Za pomocą trzech, szczegółowych mierników można zdiagnozować działanie wyposażenia w firmie. Dostępność, wydajność i jakość to składowe, które kompleksowo mierzą całościową efektywność. OEE stosuje się wyłącznie do oceny skuteczności materialnych elementów produkcji, a nie odnosi się do sposobu pracy zespołu.
Czy uważasz, że linia produkcyjna Twojej hali jest wydajna, a wytwarzane produkty w zadowalającej większości spełniają kryteria klienta? Spróbujmy ocenić obiektywnie, czy efektywność wyposażenia firmy zbliża się do ideału. Bardzo dobry wynik OEE to około 80% wykorzystania pełnego potencjału wyposażenia. Typowy poziom OEE w przemyśle to ok 60%, a jeżeli wartość ta spada poniżej 60% poziom OEE jest niezadowalający i należy pracować nad jego podniesieniem. Punktem odniesienia na firm doskonalących proces produkcji jest 85% OEE. Do takiego poziomu należy dążyć, osiągają go światowej klasy firmy. Jednak podstawową funkcją wskaźnika OEE jest rozpoznanie problemu linii niewydajnej. Pozwala on podjąć odpowiednie kroki w celu skorygowania maszyn.
![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 2 ludzie na schodach](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/ludzie-na-schodach-scaled.jpg)
2. Wiedza o posiadanych wskaźnikach dostępna dla całego zespołu
Posiadając tak precyzyjnie określone dane, zespół wie, o co walczy. Zdefiniowane cele motywują i pozwalają sprawdzać postępy. Warto, aby każdy pracownik zaangażowany w produkcję miał dostęp do danych ze wskaźników dostępności, wydajności i jakości. Powinny one być także dyskutowane w szerszym gronie, angażując kierowników i każdą osobę zaangażowaną w działanie linii wytwórczej. Ważne jest, by wyjaśnić, do czego służą te wskaźniki, że zostały obliczone na podstawie analizy działania maszyn i procesu, natomiast nie mierzą jakości pracy zespołu.
3. Określ straty w procesie produkcji
Ponieważ wskaźnik OEE oraz metodyka TPM są częścią szczupłego zarządzania – koncepcji Lean Management i czerpią z jego słownika. Nieprawidłowości w działaniu wyposażenia firmy nazywa się stratami. Twórca systemu TPM, Seiichi Nakajima, wyszczególnił 6 “Wielkich Strat”. Można przyporządkować je do każdego z trzech składowych OEE (dostępność, wydajność, jakość).
- Dostępność
- awarie
- zbyt długi czas przezbrojeń, nastawień – niezaplanowany czas
- Wydajność
- bezczynność maszyny i mikroprzestoje
- obniżona prędkość pracy maszyny
- Jakość
- braki (sztuki niezgodne)
- straty podczas rozruchu (odpady technologiczne)
![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 3 mezczyzna w warsztacie](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/mezczyzna-w-warsztacie-b.jpg)
4. Oblicz każdy ze składowych wskaźnika OEE!
Metodyka TPM daje nam jasne narzędzia lean do obliczeń efektywności maszyn. Najtrudniejszym zadaniem jest zebranie danych, których najczęściej nie można pozyskać z automatycznych czujników. Kluczowa jest obserwacja. Kiedy obliczymy trzy składowe OEE, mnożymy je razem, a następnie mnożymy sumę ze 100%, co określa całościową efektywność wyposażenia.
- Dostępność
Jak został wykorzystany czas przeznaczony na produkcję? To pytanie, na które odpowiada ten wskaźnik. Uwzględniamy w nim wszelkie nieplanowane przestoje – nie uwzględniamy natomiast planowej konserwacji czy przerw.
![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 4 dostepnosc wzor](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/dostepnosc-wzor.jpg)
- Wydajność
Jak szybki jest proces wytwarzania? Czy cykle przedłużają się? Do obliczenia tego wskaźnika wykorzystujemy czas określony do realizacji danego cyklu i liczbę wyprodukowanych sztuk – także niespełniających kryteriów jakości.
![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 5 wydajnosc wzor](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/wydajnosc-wzor.jpg)
- Jakość
W jakim zakresie wyposażenie dostarcza produktów zgodnych z oczekiwaniami jakości? W obliczeniu wartości tego wskaźnika bierzemy pod uwagę odpady technologiczne i braki.
![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 6 jakosc wzor](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/jakosc-wzor.jpg)
Wzór końcowy do obliczenia wskaźnika OEE:
![OEE – Efektywność wyposażenia w praktyce 7 OEE wzor](https://leanidea.pl/wp-content/uploads/2020/10/OEE-wzor.png)
5. Podsumowanie
Choć sytuacja idealna nie istnieje, a linie produkcyjne nie mogą być w ciągłym ruchu, mamy narzędzia, by doskonalić ich efektywność. Sprawdź, jakie korzyści może przynieść Twojej firmie określenie stanu efektywności dzisiaj i wyznaczenie celów na niedaleką przyszłość.